ÖZ -ŞEFKAT : Kendi kendimize duyduğumuz şefkat.
Öz-Şefkat nedir ?
Şefkat de diğer her şey gibi ?öz? de başlar? Şefkate dair genel olarak bilinen şey zor bir zamandan geçerken kendinize ve sevdiğiniz başka insanlara nasıl davrandığınızı karşılaştırmaktır.
Öz-Şefkat bireyin kendine olan öz saygısından farklıdır. Öz saygı başarıya bağlı iyi gün dostumuz iken, öz-şefkat iyi-kötü gün fark etmeksizin daima yanıbaşımızda olandır. Bizi koruyan, kollayan, hatalarımıza rağmen bize inanandır. Öz şefkat herkese gösterdiğimiz şefkatin kendimiz ile bütünleşmesi öz olanı kabul ediyor olabilmektir. Öz-şefkat narsist ve bencil değildir. Benliğin farkında olan ve kusurlarımıza rağmen kendimizi sevme biçimidir. Bizi iyi hissettirir. Aslında öz-şefkat zayıflık ve umursamazlık değil, kendimize sevecenlikle kucak açmaktır, tüm zayıflıklarımıza rağmen güçlü olmamıza olan inancımızdır.
Şimdi farz edin ki sevdiğiniz ve değer verdiğiniz kişinin başına kötü bir şey gelmiş. Belki talihsiz bir olay, belki başarısızlık, belki de bir ayrılık veya kayıp yaşamış. Kendini yetersiz hissediyor, belki de çaresiz olduğunu düşünüyor. Çok üzgün. Belli ki zor bir dönemden geçiyor ve acısını sizinle paylaşıyor. Acısını paylaşırken fark ediyorsunuz ki, kendini suçluyor, olanlardan kendini sorumlu tutuyor, kendine kaba ithamlarda bulunuyor.
Ve siz onu dinlerken hayatınızın öyle bir yerindesiniz ki kendinizi iyi hissediyorsunuz; karnınız tok sırtınız pek.
Şimdi size sormak istiyorum:
O sevdiğiniz insan sizinle acısını paylaştıktan sonra ona neler dersiniz? Onunla nasıl bir tonda konuşur, ona nasıl yaklaşırsınız?
Bu soruların içinde dilediğiniz süre kaldıktan sonra şimdi de sizin bir şekilde acı çektiğiniz bir zamanı getirin aklınıza. Belki sizde bir konuda başarısız oldunuz, bir kayıp yaşadınız, kötü bir haber aldınız, işler dilediğiniz gibi gitmedi?
Acı çekerken genelde kendinize nasıl davranırsınız?
Neler söylersiniz?
Kendinizle nasıl bir tonda konuşur, nasıl yaklaşırsınız?
İşte öz-şefkat, kendine de sevdiği birine davrandığı şekilde davranmasıdır.
Kişinin kendine de ihtiyacı olan desteği, anlayışı ve şefkati göstermesidir.
Öz-Şefkati tek bir soruya indirgememiz istenseydi, bu soru ?Bu zor anda kendime nasıl destek olabilirim?? olurdu.
ÖZ-ŞEFKATİN ÜÇ BİLEŞENİ:
Öz-Şefkatli Farkındalık (mindful self-compassion) eğitiminin kurucularından Kristin Neff?in araştırmalarına göre öz-şefkatin üç bileşeni bulunuyor:
ÖZ-NEZAKET: Çocuğumuz bilhassa zor zamandan geçerken kendimize karşı son derece yargılayıcı, acımasız ve sert davranırız. Hatta başkalarına kolay kolay söyleyemeyeceğimiz sözleri kendimize söylemekte tereddüt bile etmeyiz.
Öz-Nezaket, kendimize tıpkı sevdiğimiz birine yaklaşacağımız şekilde; iyilikle, sevgiyle, nezaketle yaklaşmaktır.
ORTAK İNSALIK HİSSİYATI: Acı çektiğimiz zaman en sık başvurduğumuz sorulardan biri; ? Neden ben??
Bu soru yalnızlaştırıcıdır. Sanki diğer herkes sorunsuz, acıdan uzak, mutlu ve ?normal? hayatlar sürüyormuş gibi düşünürüz ve bu kendimizi diğerlerinden ayırma eğilimini destekler.
Halbuki acı. Hayatın bir parçasıdır. Sebepleri farklı olsa da acıyı hepimiz misaifr ederiz. Acı, insanların ortak paydasıdır.
Öz-Şefkat ile herkesin acı çektiğini fark eder ve kendi acımızı insan olmanın bir parçası olarak görürürüz.
BİLİNÇLİ FARKINDALIK ( MINDFULLNESS): Öz-Şefkatli farkındalık (mindful self-compassion) eğitiminin kurucularından Christopher Germer, Mindfulness?ı, ?deneyimlediğimiz şeyin ne olduğunu, onu deneyimlemekte olduğumuz sırada fark etmek? olarak özetler.
Acımıza şefkatle yaklaşabilmemiz için önce acı çektiğimizi fark etmemiz gerekir.
Bilinçli farkındalık, dengeli bir dikkat halidir. Hissettiklerimizi bastırmaz, acımızı görmezden gelmeyiz. ?Başkları neler yaşıyor, bu da dert mi? diyerek acımızı küçük görmeyiz. Ayrıca acımızla bütünleşmez, içinde boğulmaz ve acı hikayesinin ağına takılmayız.
Öz-Şefkat ile daha çok motive , daha az kaygılı olabiliriz !
Kendimizi güvende ve iyi hissetmeyi öz şefkat ile sağlayabiliriz. Öz-şefkat sayesinde kortizol seviyemiz düşecek, insan ilişkilerinde daha az sorun yaşayacak ve arayıp bulamadığımız mutluluğu özümüzde bulacağız.
İyi hoş da peki ya biz öz şefkati nasıl kazanacağız?
Öz şefkatte 3 formülü unutma !
- Sev Kardeşim !
En iyi arkadaşımıza nasıl davranıyorsak kendimize de öyle davranacağız.
- Hatasız Kul olmaz !
İnsan olduğumuzu, kimsenin hatasız olmadığının farkında olacağız.
- İyi günde, Kötü günde !
Anı yaşamalıyız. Mutluluğu da acıyı da kabul etmeliyiz. O an kötü bir durumla karşılaştığımızda üzüldüğümüzü kabul edip başkalarından beklediğimiz onayı kendimize vermemiz gerekiyor.
Bugün kendinize bir iyilik yaptınız çünkü bunu hak ediyorsunuz. Öz şefkate kucak açtığınız için teşekkür ederim. Şefkati önce kendiniz de sonra da çevrenizde bulmanız dileğiyle. Sevin, ama önce kendinizi !