Neden Aklıma Hep Kötü Düşünceler Geliyor?
Düşünceler hayatımızın çok önemli bir parçasıdır. Herkesin zaman zaman rahatsız edici düşünceleri olur fakat bu düşünceler günlük hayatlarını engellemez. Bazen ise bu rahatsız edici düşünceleri zihinden atmaya çalıştıkça daha da ön plana çıkar, işin içinden çıkamayacak hale gelinir. Bu da kişide kaygı ve huzursuzluğa yol açar. Bu durum ilerlediğinde kişinin hayatı olumsuz etkilenir. Kişide işlev kaybına bile yol açabilir. Duyduğu korku yüzünden işlerini erteleme hayatı sınırlar ve normal bir hayat sürmeyi engeller. Nasıl düşüncelerdir bunlar ?
Bu düşünceler çok farklı şekillerde gelebilir:
Yolda yürürken birine zarar vereceği,
Dua veya ibadet sırasında Allah'a küfür etme isteği,
Aile fertlerinden veya arkadaşlarından birinin başına kötü bir şey geleceğine inanma,
Ölümcül bir hastalığa yakalanmaktan korkma,
Cinsellik ve şiddet ile ilgili istenmeyen toplum tarafından kabul görmeyen davranışlarda bulunabileceği şeklinde ortaya çıkabilecek düşüncelerdir.
Kişi yapmayacağını veya olmayacağını bilse bile bu düşüncelerden korkar ve bu korkularını engelleyemezler. Bu rahatsız edici düşünceler kişi tarafından mantıksız olduğu bilinse de kontrol etmekte çok zorlanırlar. Garip olan da budur kişinin bu kötü düşüncelerin mantıksız olduğunu bilmesi fakat kontrol sağlayamaması.
Beyaz Ayı
Beyaz ayı problemini duymuşsunuzdur. Nedir bu beyaz ayı problemi ? Tolstoy kardeşinden odanın bir köşesinde durmasını ve beyaz bir ayı düşünmemesini ister. Evet düşünmemesini. Fakat kardeşi bunu bir türlü beceremez. Sizin de aklınıza bir beyaz ayı geldi öyle değil mi ? Psikolog Wegner, bu durumu zihnin bastırmak için uğraştığı düşüncelerin zihinde çıkma olasılığını arttırdığı şeklinde açıklamıştır ve ironik geri tepme olarak adlandırmıştır. Örneğin pembe bir fil düşünmemeniz gerektiği söylendiğinde aklınıza ilk gelen şey pembe bir fil olur. Adeta bu düşüncenin içine hapsolmuş gibi sadece bunu düşünmeye başlarsınız. Düşünmemeye çalıştıkça kendinizi pembe fil görüntüleriyle bulursunuz. Bakıldığında çok kolay görünse de istenmeyen düşünceyi zihinden atmak aslında hiç de o kadar kolay değildir.
Rahatsız Edici Düşüncelerden Kurtulmak İçin Neler Yapılabilir?
Nefesi Düzenleme ve Gevşeme
Kötü rahatsız edici düşünceler geldiği anda
Derin derin nefes alıp
Yavaşça 5e kadar saymak
Ve sonra verirken tekrar yavaş yavaş 5'e kadar saymak rahatsız edici düşünceyi kovmaya yardımcı olabilir.
Bu yöntemi 8-10 kere tekrarlamak gerekir.
Bu yöntem uygulanırken bir yandan da kişinin kendini mutlu hissettiği bir olayı veya bir anıyı düşünmesi rahatlaması açısından önemlidir.
Düşünceyi Başka Yöne Çekme
Rahatsız edici düşünceyi zihinden uzaklaştırmanın başka bir yolu ise o düşüncenin tam tersi değil de o düşünceden çok uzak farklı bir konuda düşünmektir. Kişi sevdiği insanlardan birine bir zarar geleceğini düşünüyorsa o an düşünceyi nasıl bir ayakkabı istediği konusuna çekebilir.
Aynı Anda Birden Fazla İş Yapmama
Aynı anda birden fazla işi yapmaya çalışmak beyni yorar ve beyne fazla yükleme yapılmış olur. Araştırmalar böyle durumlarda istenmeyen düşüncelerin daha fazla ortaya çıktığını göstermektedir. Örneğin kitap okurken bir yandan da müzik dinlemek, biriyle konuşurken aynı anda ders çalışmaya çalışmak. Bu tip davranışlar istenmeyen düşünceleri körükleyecektir. Dolayısıyla müzik dinlemeyi başka bir zamanda kitap okumayı daha başka bir zamanda yapmak gerekir.
Kötü düşünceden kurtulmak için yapılmaması gereken şey ise o düşünceden kaçmadan devamlı o düşünceye odaklanmak. Rahatsızlık veren düşünceye odaklanmak insanı yoracağı gibi bu kötü düşünceleri zihninden uzaklaştırmasına da katkıda bulunmayacaktır. Rahatsız edici düşünceler hayatı olumsuz etkilese de bu durumun üzerini kapatıp yok saymak yerine durumu kabul edip sorgulamaya başlamak daha kolay olur.