KARDEŞ KISKANÇLIĞI
Kardeş kıskançlığı; genellikle küçük çocuklarda kendini gösteren fakat yetişkin insanlarda da görülebilen psikolojik bir durumdur. Kardeş kıskançlığına neden olan birçok etken bulunmaktadır. Kardeş kıskançlığına neden olan en büyük etkenler ebeveynlerdir. Ebeveynlerin yanlış yönlendirme yapması, çocuklarına olan yaklaşımı kardeş kıskançlığına neden olabilmektedir. Birden fazla çocuk olan ailelerde en sık karşılaşılan sorunlar arasındadır. Kardeş kıskançlığını net bir şekilde anlayabilmek için çocuklarınızın hareketlerini düzenli olarak takip etmeli, çocuklarınızı ayrı ayrı gözlemlemelisiniz. Kardeş kıskançlığının var olup olmadığını anlayabilmek için ilk olarak çocuğunuzun vermiş olduğu belirtileri incelemeniz gerekmektedir.
Kardeş kıskançlığının belirtileri nelerdir?
Ebeveynlerden uzaklaşma
Kardeş kıskançlığının en önemli belirtileri arasında ebeveynlerden uzaklaşma durumu söz konusudur. Çocuklarınızdan birisi sizi yeterince dinlemiyorsa ve sizden koptuğunu düşünüyorsanız kardeşiyle arasında herhangi bir kıskançlık probleminin var olup olmadığını detaylı bir şekilde incelemenizi tavsiye ediyoruz.
Kardeşe kaba davranma
Kardeşe karşı şiddet eğilimi ve onu her fırsatta hırpalaması kardeş kıskaçlığının en belirgin belirtisi arasında yer almaktadır. Çocuğunuz en ufak bir fırsatta kardeşini hırpalama girişiminde bulunuyor ve şiddet gösteriyorsa derhal bir önlem alınması gerekmektedir.
Altını ıslatma
Altını ıslatma, parmak emme gibi alışkanlıklar, çocuğunuzda özgüven sorunu olduğuna ve onun ilgi istediğine işaret ediyor olabilir. Altını ıslatan bir çocuğunuz varsa kardeşiyle olan bağını gözlemlemenizi tavsiye ediyoruz.
Sürekli sinirli olma hırçın davranma durumu
Çocuğunuz sürekli hırçın davranmaya başladıysa ve siz ne yaparsanız yapın bu durumun bir türlü önüne geçemiyorsanız, kardeşiyle olan bağını mercek altına almanızın zamanı gelmiş demektir. Bu durumda hem kendi davranışlarınızı hem de çocuklarınızın birbirleriyle olan iletişimine dikkatlice gözden geçirmeniz tavsiye edilir.
Kardeş kıskançlığı diğer belirtilerini de şu şekilde ayırabilmemiz mümkün;
1- Kekemelik
2- Yürümeden emeklemeye dönme
3- Bebekçe konuşma
4- Biberonla beslenme alışkanlığına geri dönme
5- Yalancı emzik kullanmamasına rağmen bu alışkanlığına tekrar geri dönme
6-Anneye aşırı bağlılık
7- Konuşmanın gecikmesi
8- içe kapanıklık
9- Yalnız uyuyamama
10- Sürekli kabus gördüğünü söylemesi
Kardeş kıskançlığının nedenleri nelerdir?
Kardeş kıskançlığının en önemli nedenleri ebeveynlerin davranış şekilleridir. Başka bir nedeni ise uzun süre tek büyümüş ve çok fazla ilgi görmüş bir çocuğun, kardeşi olduğunda ilginin tamamen ona karşı yoğunlaşacağı hissidir. Aslında iki durumda da odak nokta ebeveynlerdir. Ebeveynlerin davranış şekli kardeş kıskançlığının önlenmesine veya gelişmesine neden olan en önemli etkenlerdir.
ANNE VE BABA NE YAPMALI?
Çocukların arasındaki yaş farkı, cinsiyet, kişilik özellikleri ve anne babanın olaylar karşısındaki tutum ve davranışları kıskançlığın boyutlarına etken olan nedenlerdir.
* Öncelikle bilinmesi gereken çocuğu kardeşinin kıskandığı için asla suçlamak gerekiyor. Yeni doğacak bebeği büyük bir mutlulukla kabul etmesini beklemek doğru olmaz.
* Bebek dünyaya gelmeden kardeşin ne demek olduğunu onu anlayabileceği bir dille anlatın.
* Çocuğun gözü önünde bütün ilginin bebekte olması, okşayıp sevilmesi doğru değildir. Anne bebekle ilgilenirken babanın da çocukla ilgilenmesi uygun olacaktır.
* Çocuğa sen artık abla/abi oldun gibi ifadeler kullanmayın. Onunda bir çocuk olduğunu unutmamak gerekir.
* Kaç yaşında olurlarsa olsunlar çocuklar bir bireydir. Bebeğe onun giysileri ya da oyuncaklarını vermeyi düşünüyorsanız mutlaka ona sorun, izin alın.
* Kardeşler arasında tartışmaların olması doğaldır. Çocuklar arasında bir problem çıktığında ebeveynlerin olaya müdahale olmadan kendi problemlerini kendilerinin çözmesine fırsat vermelidir. Eğer sorun çözülmezse müdahale etmeliler.
* Tartışmalar olduğunda taraf olmayın.
* Ebeveynler çocuklarının aynı davranmalarını beklerler. Onlar kardeş olsalar da o zekâ, duygu, yetenek, ilgi ve kişilik bakımından farklıdırlar. Öncelikle hangi çocuğunuzun neye ne kadar ihtiyacı var bulmak ve ona göre davranmak gerekir.
Çocuklara eşit davranmak aralarındaki çatışmaları azaltmaz. Çünkü 3 yaş ile 5 yaşındaki çocukların ihtiyaçları ve çözümleri farklıdır. Çocuklarla kurulacak iletişim onların yaşları göz önüne bulundurularak yapılmalı.